Σχολικές εξετάσεις και άγχος

Είναι κοινώς γνωστό ότι το διάστημα από τις αρχές του μήνα Μαΐου μέχρι και  το τέλος αυτού, αποτελούν ένα ευρέως κοινότυπο, κλίμα άγχους καθώς ακολουθούν οι εξετάσεις της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Ωστόσο, είναι η διαδικασία που αγχώνει μαθητές και καθηγητές ή η λέξη ¨εξετάσεις¨;

Αρχικά, οφείλουμε να γνωρίζουμε ότι ως άνθρωποι έχουμε την ικανότητα να προκαλούμε οι ίδιοι στον εαυτό μας έντονη αύξηση του άγχους αρκούμενοι στο άκουσμα τις λέξης ¨εξετάσεις¨. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με επιστημονικές έρευνες και αποδείξεις, κάθε μορφής εξέταση, αποτελεί για τον άνθρωπο ένα είδος απειλής, ειδικότερα για αυτούς που είναι επιρρεπείς στο άγχος. Για παράδειγμα, καθιερωμένες αιματολογικές εξετάσεις, σχολικές εξετάσεις ή και εξετάσεις αντοχής επιφέρουν έντονο στρες.

Μιλώντας συγκεκριμένα για τις σχολικές εξετάσεις, που αφορούν κυρίως την δευτεροβάθμια εκπαίδευση, είναι αυτές οι οποίες αποτελούν για τα άτομα μια ευκαιρία να αποδείξουν στους γύρω τους την ικανότητά και την αξία τους. Ο φόβος μήπως απογοητεύσουν τους σημαντικούς ανθρώπους στην ζωή τους και η ανασφάλεια μήπως διαψεύσουν την προσδοκία που έχουν για τους εαυτούς τους, προκαλούν στους μαθητές αρνητικές σκέψεις σε σχέση με την τελική τους απόδοση. Μάλιστα, οι μαθητές συχνά παραιτούνται από την προσπάθεια να ανταπεξέλθουν στην εξεταστική διαδικασία. Αφήνουν κατά μέρους τις προσπάθειές τους για επιτυχία και διακόπτουν κάθε ασχολία συσχετισμένη με την μελέτη,  εξαιτίας του άγχους.

Η υψηλά ανεβασμένη αδρεναλίνη των μαθητών, η έντονη νευρικότητα και η ευρέως γνωστή έκρηξη συναισθημάτων και η παρορμητικότητα, αποτελούν μερικά επιπρόσθετα παραδείγματα των συνεπειών των εξετάσεων στους μαθητές.

Από την άλλη πλευρά, ένα αρκετά μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού υποστηρίζει την άποψη ότι τα αποτελέσματα του άγχους δεν είναι πάντοτε αρνητικά. Η πειθαρχία, η αφοσίωση και η ύψιστη συγκέντρωση βοηθούν τους μαθητές να έχουν ένα σταθερά καλό αποτέλεσμα. Ακόμη, το άγχος που υποβάλλεται στα παιδιά τα προετοιμάζει για την μετέπειτα ζωή τους όπου θα τους υφίσταται μεγάλη πίεση όπως στα φοιτητικά και εργασιακά τους χρόνια. Επίσης, το άγχος μπορεί να ρυθμιστεί εάν οι μαθητές θέτουν ισορροπημένο πρόγραμμα και σωστή κατανομή ανάμεσα στις αρμοδιότητές τους.

Βαίνοντας σε ένα διαφορετικό θέμα, θα πρέπει να υπάρχει αμοιβαίος σεβασμός και αλληλοκατανόηση ανάμεσα στους ρόλους των καθηγητών και των μαθητών. Οι καθηγητές οφείλουν να γνωρίζουν ότι τα παιδιά είναι άνθρωποι και με κάθε δικαίωμα μπορούν να βρεθούν σε μια στιγμή αδυναμίας και να μην παραδώσουν ένα καλό γραπτό. Αντίστοιχα, οι μαθητές έχουν την υποχρέωση να αντιλαμβάνονται ότι δεν είναι οι μόνοι οι οποίοι θα υποστούν πίεση. Οι καθηγητές είναι εξίσου αγχωμένοι, καθώς μη θέλοντας να αδικήσουν κάποιον μαθητή, αναγκάζονται να είναι επιεικείς με την γραπτή απόδοση του είτε πρόκειται για άριστους μαθητές είτε για μαθητές που κινδυνεύουν να συνεχίσουν την ίδια τάξη την επόμενη χρονιά. Αν και τις περισσότερες φορές είναι δυσνόητη η συμπαράσταση και η κατανόηση των καθηγητών, αυτοί δεν παύουν να στέκονται υπεύθυνα δίπλα στα παιδιά ως δεύτεροι γονείς!

Εν κατακλείδι, οι εξετάσεις, πάντα αποτελούσαν και θα εξακολουθούν να αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της ζωής κάθε ανθρώπου. Αναφέροντας τις σχολικές, οι μαθητές δικαιολογημένα νιώθουν μία έντονη αύξηση του άγχους. Με ισορροπημένο πρόγραμμα αντιθέτως, το άγχος πολλές φορές μπορεί να αποβεί σε κάτι θετικό. Επιπλέον, οι καθηγητές βρίσκονται δίπλα στα παιδιά θέλοντας να τους βοηθήσουν ακόμη και αν αυτό είναι αρκετές φορές ανέφικτο.